“As die wêreld julle haat, onthou: Hy het My voor julle gehaat. As julle aan die wêreld behoort het, sou die wêreld julle as sy eiendom liefgehad het. Omdat julle egter nie aan die wêreld behoort nie, maar Ek julle uit die wêreld uitgekies het, daarom haat die wêreld julle.”
Joh. 15: 18-19
Die lewe is maklik wanneer mense jou aanvaar en liefhet. Wanneer jy in ‘n lieffdevolle huis grootgeword het, is die begrip van haat een waarvan jy weet, maar waarmee jy nie in die alledaagse lewe gekonfronteer word nie. Dis daar ver, dis iets wat slegs onder afvalliges bestaan. Dit is egter deel van hierdie lewe so seker soos die suurstof wat ons inasem. Dis eers wanneer mens daarmee in aanraking kom dat jy die werklikheid daarvan besef. Ek is baie jare gelede hieraan blootgestel. Ek het ‘n vertrek ingestap en is met naakte haat ontvang. Daardeur kom mens tot die besef dat dit ‘n werklikheid is. Haat is ‘n emosie wat die ontvanger daarvan laat besef dat daar iemand is wat letterlik van hom of haar ontslae wil raak, en kan jou voete onder jou uitruk, letterlik en figuurlik.
God het reeds in Eksodus die onderskeid gemaak tussen wie hom liefhet en wie hom haat. Hy reken selfs die kinders die sondes van hulle vaders toe (“Ek reken kinders die sondes van hulle vaders toe, selfs tot in die derde en vierde geslag van die wat my haat.” (Eks. 23: 5); “Ek reken kinders die sondes van hulle vaders toe, selfs in die derde en vierde geslag van die wat my haat.” (Deut. 5: 9). Daar is ook duidelike voorskrifte vir wanneer iemand iets doelbewus doen, teenoor die geval van sonder opset (“As iemand ‘n ander uit haat stamp of hom doelbewus met iets gooi, sodat hy sterf, moet so iemand doodgemaak word;…” (Num. 35: 20); “Maar as iemand sonder opset en sonder vyandskap ‘n ander stamp of hom per ongeluk raakgooi of as iemand sonder dat hy kyk ‘n klip gooi wat die dood kan veroorsaak, en dit ‘n ander tref, sodat hy sterf…” (Num. 35: 22-23)). Die Ou Testment het dus duidelik onderskeid getref tussen opsetlike moord en nie opsetlike moord nie. Selfs die wraak soos toegelaat in daardie tye, is duidelik uiteengesit in Numeri 35. Dit is in totale kontras met die ‘humanitêre’ lewenswyse waaraan ons gewoond is.
Die gevoel van haat word kwistig in die Psalms gebruik teen allerhande mense wat vir die Psalmdigter ontstel het. Die haat van die goddeloses wat in opstand teen God is, is redelik duidelik die mees algemene haat wat beskryf word (“In die hart van die goddelose het die opstand teen God die laaste woord. Die goddelose het geen vrees vir God nie en praat net goed oor homself. Hy is daarop uit om kwaad te doen en om te haat. As hy praat is dit kwaadwillig en vals;…” (Ps. 36: 2-4); (“My vyande wens my net die ergste toe; “Wanneer gaan hy dood en verdwyn sy naam?” As iemand na my kom kyk, dink hy dis klaar met my. Hy kom kyk hoe sleg dit gaan en vertel dit buite rond.” (Ps. 41: 6-7); (“Dié wat my sonder rede haat, is meer as die hare op my kop. Dié wat my vir altyd wil stilmaak, is sterk. My vyande dwing my met vals beskuldigings om af te gee wat ek nie geroof het nie.” (Ps.69: 5)), maar dit is ook teen die Psalmdigter as persoon gemik.
Salomo wys ons op die sewe dinge wat God haat (“Die Here haat ses dinge, nee, sewe waaraan Hy ‘n afsku het: oë wat straal van hoogmoed, ‘n tong wat lieg, hande wat met bloed bevlek is, gedagtes wat met komplotte besig is, voete wat net een koers ken, dié van die kwaad, ‘n getuie wat lieg en iemand wat rusie stook tussen broers.” (Spr. 6: 16-19)). Die wyse raad van Salomo word dikwels vir ons gegee en daar is ook nie ‘n tekort aan die maniere van haat nie (“Om die Here te dien, is om te haat wat verkeerd is. Daarom haat ek hoogmoed en hofvaardigheid, ‘n verkeerde lewe en slinkse woorde. ” (Spr. 8: 13)). Haat het die vermoë om twis te verwek (“Haat verwek twis; liefde bedek alles wat aanstoot gee.” (Spr. 10: 12)) en agter die woorde van ‘n huigelaar skuil daar haat (“Agter die woorde van ‘n huigelaar sit daar haat; wie skinderstories versprei, is ‘n dwaas.” (Spr. 10: 18)). Ons moet dus bedag wees dat haat ‘n realiteit is en dit op baie maniere manifesteer (“Iemand kan sy haat verbloem met wat hy sê, maar binne hou hy sy valsheid.” (Spr. 26: 24); (“Hy verberg sy haat agter ‘n valse skyn. ” (Spr. 26: 26); (“’n Leunaar haat die wat hy seermaak;” (Spr. 26: 28); (“…iemand wat jou haat, is oordadig met sy soene.” (Spr. 27: 6)). Dit is nie ‘n maklike taak nie, maar God waarsku ons telkemale dat dit wel ‘n realiteit is.
Ook Paulus en Johannes waarsku ons teen die haat van die wêreld (“Hulle is een en al ongeregtigheid, slegtheid, hebsug en gemeenheid; hulle is vol jaloesie, moord, twis, bedrog en kwaadwilligheid. Hulle skinder en praat kwaad; hulle haat God, hulle is hooghartig, aanmatigend, verwaand; hulle is mense wat kwaad uitdink, ongehoorsaam aan hulle ouers; hulle is onverstandig, onbetroubaar, liefdeloos, hardvogtig. Hulle is mense wat die verordening van God ken dat dié wat sulke dinge doen, die dood verdien, en tog doen hulle nie net self hierdie dinge nie, maar hulle vind dit ook goed as ander dit doen.” (Rom. 1: 29-32); (“Broers, moenie verbaas wees as die wêreld julle haat nie.” (1 Joh. 3: 13)).
Jesus Christus self waarsku ons dat die wêreld ons sal haat omdat hy ons uitgekies het. In die voorafgane stuk wys dit na enkele van die moontlike maniere wat ons bewus kan maak van die haat van die wêreld, en wat ander mense, teen ons kan hê (“As die wêreld julle haat, onthou: Hy het My voor julle gehaat. As julle aan die wêreld behoort het, sou die wêreld julle as sy eiendom liefgehad het. Omdat julle egter nie aan die wêreld behoort nie, maar Ek julle uit die wêreld uitgekies het, daarom haat die wêreld julle. Onthou wat Ek vir julle gesê het: ‘n Slaaf is nie belangriker as sy eienaar nie. As hulle My vervolg het, sal hulle julle ook vervolg. As hulle my woorde ter harte geneem het, sal hulle julle s’n ook ter harte neem. Maar hulle sal dit alles aan julle doen omdat julle my Naam bely en hulle Hom nie ken wat My gestuur het nie. “As Ek nie gekom en met hulle gepraat het nie, sou hulle nie skuldig gewees het nie; maar nou het hulle geen verskoning vir hulle sonde nie. Wie My haat, haat ook my Vader. As Ek nie by hulle die werke gedoen het wat niemand anders gedoen het nie, sou hulle nie skuldig gewees het nie; maar nou sien hulle dit, en tog haat hulle My en my Vader. Maar die woorde wat in die Skrif geskrywe staan, moet vervul word: ‘Hulle het My sonder rede gehaat.’ ” (Joh. 15: 18-25); ““Die mense sal julle oorlewer om mishandel te word, en hulle sal julle doodmaak. Julle sal deur al die nasies gehaat word omdat julle my Naam bely. In daardie tyd sal baie mense van die geloof afvallig word, en hulle sal mekaar verraai en mekaar haat.” (Matt. 24: 9-10)). Kan ons hierdie soort van haat hanteer? Ons weet nou weereens verseker dat dit bestaan. Die teenvoeter vir die haat het Christus vir ons kom demonstreer, in Sy woorde en in Sy lewenswandel. Die opdrag aan die apostels en ook aan ons, is duidelik (“Dit beveel Ek julle: Julle moet mekaar liefhê” (Joh. 15: 17)). Daar kan geen twyfel daaroor bestaan nie.
Christus verseker ons ook dat Hy vir ons die Voorspraak, vir ons by God sal stuur, naamlik die Heilige Gees. (“Wanneer die Voorspraak kom wat Ek vir julle van die Vader af sal stuur, die Gees van die waarheid, wat van die Vader uitgaan, sal Hy oor My getuig. En julle moet getuig, want julle is van die begin af by My.” (Joh. 15: 26-27); (“Maar julle sal krag ontvang wanneer die Heilige Gees oor julle kom, en julle sal my getuies wees in Jerusalem sowel as in die hele Judea en in Samaria en tot in die uithoeke van die wêreld.”” (Hand. 1: 8)). Dis dan wanneer ons geseën sal word en onder God se beskerming sal staan (“Geseënd is julle wanneer die mense julle haat en julle verstoot en uitskel en julle naam vermy soos iets wat sleg is, alles ter wille van die Seun van die mens.” (Luk. 6: 22); (“Ek het u woord aan hulle gegee, en die wêreld haat hulle, omdat hulle nie tot die wêreld behoort nie, net soos Ek ook nie tot die wêreld behoort nie. Ek bid nie dat U hulle uit die wêreld moet wegneem nie, maar dat U hulle van die Bose moet bewaar. Hulle behoort nie tot die wêreld nie, net soos Ek ook nie tot die wêreld behoort nie. Laat hulle aan U toegewy wees deur die waarheid. U woord is die waarheid. Soos U My na die wêreld toe gestuur het, het Ek hulle ook na die wêreld toe gestuur; en ter wille van hulle wy Ek My aan U toe, sodat hulle ook deur die waarheid aan U toegewy kan wees.” (Joh. 17: 14-19)). Ons is juis in die kerklike tyd van afwagting vir die Hemelvaart herdenking. Die uitnemendheid en belangrikheid van die liefde word omonwonde vir ons deur God die Vader se liefdesdaad, Christus se bereidwilligheid en Die Heilige Gees se bystand in hierdie wêreld ook duidelik in 1 Kor. 13 uitgespel. Dit word selfs belangriker as geloof en hoop uitgelig. Dit is die liefde van Christus wat ons aan hierdie wêreld moet uitdra!